W 2004 roku powołano Centrum Doradztwa Rolniczego. Powstało ono w wyniku przekształcenia Krajowego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. Obecnie główna siedziba Centrum znajduje się w Brwinowie. O dotychczasowych i planowanych zadaniach jakie wykonuje CDR rozmawiamy z dyrektorem Ireneuszem Drozdowskim.
Jakie są główne zadania organizacji CDR w Polsce?
Głównym celem działalności Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie jest doskonalenie wiedzy i umiejętności kadry doradczej oraz podnoszenie i ujednolicanie standardów usług świadczonych przez doradców na rzecz rolników i mieszkańców obszarów wiejskich. Sprawnie funkcjonujące doradztwo rolnicze ma istotny wpływ na podejmowanie trafnych decyzji przez rolników poprzez wykorzystanie naukowej wiedzy, skierowanej na zidentyfikowane problemy i potrzeby. Bardzo istotnym elementem w funkcjonowaniu systemu doradztwa rolniczego są kompetencje i kwalifikacje doradców rolniczych. Dlatego w zadaniach horyzontalnych CDR szczególny nacisk kładzie na doskonalenie doradców w dziedzinie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych oraz tzw. kompetencji miękkich. Zadania realizowane przez CDR sprawiają, że jest jedną z najważniejszych instytucji wpływających konsekwentnie na rozwój polskiego rolnictwa. Praca doradców, ich kompetencje poparte interwencjami Krajowego Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej, mają znaczący wpływ na wzrost produkcji, poprawę jakości i konkurencyjności produktów rolnych. CDR realizuje różne formy edukacyjne związane z doskonaleniem zawodowym oraz z wymianą wiedzy i dobrych praktyk w zakresie wdrażania i upowszechniania nowoczesnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych w gospodarstwach rolnych, pozwalające doradcom na pogłębienie specjalistycznej wiedzy oraz rozwój kompetencji do prowadzenia profesjonalnego doradztwa.
Jak zmieniają się i czy zmienią się zadania CDR w związku z nową Wspólną Polityką Rolną np. w ramach Zielonego Ładu czy strategii od Pola do Stołu?
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowuje co roku priorytety i wskazuje wytyczne działalności Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie ukierunkowane na realizację najważniejszych celów polityki resortu rolnictwa. Założenia Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, CDR realizuje we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Realizacja założeń tego dokumentu przyczyni się do efektywnego wzmacniania konkurencyjności polskiego rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień klimatu i środowiska oraz cyfryzacji. Do zadań CDR należy rozwój systemu podnoszenia kompetencji doradców, poprzez organizację szkoleń oraz przygotowanie materiałów szkoleniowych i informacyjnych do wykorzystania przez doradców z wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego. Już w tym roku CDR opracowało narzędzia i prowadzi szkolenia przygotowujące doradców do zadań wynikających z PS WPR 2023-2027. Zadania realizowane przez CDR w ramach danego obszaru tematycznego ukierunkowane są przede wszystkim na rozwój wiedzy i umiejętności doradców rolniczych na tematy związane z zasadami aplikowania – wymogi dotyczące beneficjentów oraz kryteria dostępu do interwencji, w tym płatności bezpośrednich w 2023 roku z uwzględnieniem zmian wynikających z wprowadzenia dobrowolnych praktyk dla rolników – ekoschematów.
Jakie projekty zostały zrealizowane lub są realizowane przez CDR?
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie realizuje wiele projektów krajowych i międzynarodowych, które stanowią wsparcie dla realizacji zadań statutowych oraz rozwoju kompetencji zatrudnionej kadry. Ponadto udział w projektach, szczególnie międzynarodowych, ułatwia transfer wiedzy zarówno w doradztwie, jak i w produkcji rolniczej, przyczyniając się do wzrostu innowacyjności i konkurencyjności polskiego rolnictwa oraz poprawy warunków na polskich wsiach.
Spośród realizowanych przez CDR projektów, na szczególną uwagę zasługują: projekt AGROBANK, którego celem jest opracowanie i wdrożenie „Strategii procesu transferu wiedzy i innowacyjności do praktyki rolniczej w Polsce do 2028 roku” oraz bioinformatycznego systemu zarządzania narodowymi zasobami genowymi roślin użytkowych; projekt eDWIN Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin, w ramach którego utworzono krajowy system informatyczny na rzecz ochrony roślin ułatwiający monitorowanie występowania agrofagów i ocenę ryzyka dla upraw, a w konsekwencji służący do racjonalizacji stosowania środków ochrony roślin; projekt NEFERTITI, w ramach którego powstała europejska sieć gospodarstw demonstracyjnych i pilotażowych, w czterech zakresach tematycznych: poprawa jakości gleby, rolnictwo precyzyjne, zwiększenie produktywności i jakości ekologicznej uprawy roślin, efektywność zużycia wody w ogrodnictwie; projekt WaterAgri, którego celem jest re-introdukcja i utrwalanie zrównoważonych rozwiązań w zakresie zatrzymywania wody i odzyskiwania składników nawozowych.
Jak rolnicy i firmy branżowe mogą włączyć się w projekty realizowane przez CDR ?
Upowszechnianie i promocja edukacji, tworzenie struktur sieciowych są współcześnie postrzegane jako ważny element rozwoju. Sieci powstają we wszystkich branżach na całym świecie, a ich rola jest doceniana zarówno w kontekście rozwoju społecznego, jak również znajduje uzasadnienie ekonomiczne. Inicjatywy sieciowe mają swoje szczególne znaczenie w małej przedsiębiorczości, w tym przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, co wynika z potrzeby łączenia potencjałów drobnych, rozproszonych podmiotów w celu osiągnięcia większej efektywności działań na konkurencyjnym rynku.
Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich, którą tworzy CDR wraz z MRiRW, ARiMR oraz KOWR to sieć wymiany informacji i współpracy pomiędzy organizacjami i instytucjami, które działają na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców wsi i małych miast. KSOW i funkcjonująca w jej ramach Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) mają charakter otwarty – partnerami sieci mogą być różne podmioty zaangażowane w rozwój obszarów wiejskich: m.in. rolnicy, przedsiębiorstwa, fundacje i stowarzyszenia, lokalne organizacje społeczne (np. koła gospodyń wiejskich).
Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych zainicjowana i wdrażana przez CDR, stanowi pionierską w skali kraju systemową strukturę sieciową w zakresie rolnictwa społecznego, skupiającą rozproszone po kraju indywidualne podmioty, prowadzące działania edukacyjne oparte o własny potencjał rolniczy, łączące w swej działalności funkcje produkcyjne z usługami edukacyjnymi i turystycznymi. Powiązanie działalności rolniczej z profesjonalnymi usługami edukacyjnymi tworzy nowe możliwości zagospodarowania zasobów wsi, wpływa na upowszechnianie wiedzy o pochodzeniu żywności oraz podniesienie prestiżu pracy rolnika.
CDR pracuje również nad rozwijaniem i umacnianiem sieci gospodarstw demonstracyjnych, które stanowią Centra Praktycznego Szkolenia, a także wypracowywaniem narzędzi ułatwiających doradcom prowadzenie demonstracji oraz współpracę z właścicielami gospodarstw rolnych. Dzięki demonstracjom rolnicy mają możliwość obserwacji a także wymiany doświadczeń do stosowania nowych, lepszych technologii produkcji zarówno zwierzęcej jak i roślinnej.
Dziękuję za rozmowę,
Anna Arabska, Plantpress
