Wśród wspólnoty rolniczej stosującej herbicydy do ochrony swoich plantacji, funkcjonuje określenie, stosowania danej s.cz. wg HRAC. Co to właściwie oznacza?
Co oznacza HRAC? Skrót ten z angielskiego, oznacza Herbicide Resistance Action Committee, co można przetłumaczyć na polski, jako: Organizacja Działająca na Rzecz Przeciwdziałania Odporności (chwastów) na Herbicydy. Organizacja ta (HRAC), powstała blisko 40 lat temu a podwaliny pod jej działalność zostały stworzone, przez międzynarodowe jednostki badawcze oraz firmy (koncerny chemiczne) produkujące herbicydy. Wówczas organizacja ta, opracowała pierwszy system klasyfikacji herbicydów, bazujący na alfabecie łacińskim (oznaczenia literowe angielskie od A do Z), który uporządkował i uszeregował, podział s.cz. herbicydów w zależności od ich mechanizmu działania na kilkanaście grup. Przez okres blisko 40 lat, opracowano, zatwierdzono i udostępniono, poprzez globalną komercjalizację, bardzo wiele nowych s.cz. herbicydów, również tych o zupełnie nowym mechanizmie działania. Przez ten okres udało się wyjaśnić bądź potwierdzić, mechanizmy działania „starych” s.cz. herbicydów, wykorzystywanych już od lat oraz tych dopiero co wynalezionych i skomercjalizowanych.
Nauka (podobnie jak przyroda) nie lubi pustki i wraz z postępem technologicznym i dalszym dynamicznym jej rozwojem, powstały bądź powstaną zapewne w najbliższym czasie, nowe s.cz. o nie znanym jak dotąd mechanizmie działania. Dlatego komitet HRAC, dokonał na nowo przeglądu, każdej s.cz. herbicydu i ponownie je usystematyzował i przydzielił do odpowiednich grup chemicznych. Po weryfikacji okazało się, że wyodrębniono aż 25 mechanizmów działania s.cz. herbicydów. W związku z tym w roku 2020, zaproponowano aby dotychczasowe kody literowe, których jest „tylko” 26, zastąpić oznaczeniami cyfrowymi.
Dlatego w roku 2022, w celu ujednolicenia systemów HRAC i WSSA (amerykański system kodowania), Komitet ds. Odporności na Herbicydy, przyjął jednakowe oznakowanie cyfrowe mechanizmów działania s.cz. herbicydów. Mogło do tego porozumienia dojść dzięki temu, że w obu systemach (zarówno europejskim jak i amerykańskim), podział s.cz. herbicydów ze względu na mechanizmy działania był bardzo zbliżony, co umożliwiło ich synchronizację w jeden nowy system HRAC, który będzie obowiązywał wszystkich międzynarodowych producentów s.cz. herbicydów od 01.01.2024 roku.
Rodzi się zatem pytanie, co z już dostępnymi a nie zmienionymi etykietami s.cz. herbicydów? Do końca 2023 roku, koncerny chemiczne, będą mogły korzystać z dotychczasowego systemu w przypadku herbicydów, w etykietach których nie zdążono wprowadzić nowego systemu. Jest to tzw. okres przejściowy, w którym to czasie w krajach, w których obecnie stosuje się starsze kody, będą miały czas na zmianę i pełne wdrożenie kodów cyfrowych, wg nowej ujednoliconej systematyki HRAC.
I na koniec bardzo istotna informacja dla samego plantatora, otóż dla niego praktycznie nic się nie zmieni poza jednym, będzie musiał nauczyć się nowego, cyfrowego systemu oznakowania HRAC. Na szczęście zespół HRAC, opracował bardzo przyjazną i łatwą w interpretacji oraz użyciu tabelę, w której zostały zawarte informacje dotyczące s.cz., mechanizmu jej działania oraz grupy chemicznej do której przynależy w celu uniknąć problemów związanych z powstawaniem odpornych biotypów chwastów (tab. 1). Dzięki takim informacjom, plantator nie powinien mieć już problemu z odpowiednim doborem rotacyjnym herbicydów dla konkretnych upraw rolniczych, stosowanych zarówno w płodozmianie, jak i całościowo w szerszej skali czyli w zmianowaniu.
dr inż. Tomasz R. Sekutowski
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli we Wrocławiu
