W ostatnim okresie ważną rolę w prawidłowo prowadzonej uprawie roślin odgrywają zabiegi biostymulujące, wśród których dużą efektywnością odznacza się stosowanie doglebowe i dolistne kwasów humusowych.
Substancje te wpływają korzystnie na rozwój roślin w sposób bezpośredni i pośredni, przy czym ich aplikacja dolistna wykazuje większą efektywność niż stosowanie doglebowe.
Pośrednie oddziaływanie kwasów humusowych na rośliny:
- Poprawa warunków glebowych, w efekcie polepszenia struktury gleby, poprzez tworzenie struktury gruzełkowatej;
- Poprawa stosunków wodnych w glebie, co związane jest z ich wysoką pojemnością wodną. W konsekwencji zwiększa to efektywność pobierania wody i składników pokarmowych przez rośliny;
- Polepszenie właściwości sorpcyjnych gleby poprzez tworzenie kompleksów organiczno-mineralnych;
- Wpływ na utrzymanie określonego pH gleby;
- Zwiększenie dostępności składników pokarmowych dla roślin, w tym między innymi fosforu, magnezu, żelaza i cynku, a także poprawa właściwości mikrobiologicznych gleby, poprzez stymulację wzrostu i namnażania korzystnych mikroorganizmów;
- Zapobieganie stratom wody wynikającym z procesów erozji oraz spływów powierzchniowych;
- Poprawa parametrów cieplnych gleby – ciemne zabarwienie kwasów humusowych.
Bezpośredni wpływ kwasów humusowych na rośliny wiąże się z ich wpływem na zmiany w metabolizmie roślin. Stymulują one siłę kiełkowania nasion i ich żywotność, a także korzystnie wpływają na rozwój siewek. Dzięki stymulacji wzrostu korzeni, przyczyniają się do lepszego zaopatrzenia roślin w wodę i składniki mineralne, co przekłada się na uzyskanie wyższego plonu użytkowego. Powodują wzrost przepuszczalności błon komórkowych, co usprawnienia transport związków mineralnych. Po przedostaniu się kwasów humusowych do komórek roślinnych dochodzi do zwiększenia intensywności oddychania komórkowego oraz wzmożenia procesów podziałów komórkowych. Kwasy humusowe zwiększają efektywność procesu fotosyntezy poprzez korzystny wpływ na tworzenie chlorofilu. Aktywują procesy biochemiczne, w efekcie zwiększenia syntezy niektórych enzymów, co prowadzi do wzrostu zawartości białek nośnikowych i strukturalnych w liściach.
Wpływają również korzystnie na gospodarkę hormonalną oraz reakcje obronne roślin na niekorzystne warunki środowiska, w tym na stres suszy czy niskie temperatury. Stosowanie kwasów humusowych w uprawie roślin daje nie tylko realne zyski ekonomiczne, ale również środowiskowe i zdrowotne, dla potencjalnych konsumentów, bowiem umożliwia ograniczenie stosowania pestycydów, dzięki poprawie kondycji roślin oraz wpływa na zmniejszenie aplikacji nawozów, co bardzo dobrze wpisuje się w strategię Wspólnej Polityki Rolnej.
dr hab. Marzena S. Brodowska, prof. uczelni
