Nie od dziś wiadomo, że razem nie tylko raźniej, ale także lepiej. Dlatego nie brakuje przykładów na to, że współpraca się opłaca – pod wieloma względami. Przekonuje się o tym coraz więcej rolników przy okazji wdrażania nowości produktowych, nowatorskich rozwiązań czy innowacji turystycznych na terenach wiejskich. Na współpracę stawiają również członkinie Stowarzyszenia Liderki Innowacji – Barbara Majoch, Maria Zdebska, Lidia Moroń-Morawska, Marta Zawierucha i Małgorzata Pucer.
Uprawa imbiru w Polsce? To możliwe dzięki współpracy!
Dzięki wspólnym oraz innowacyjnym działaniom agroprzedsiębiorczyń, rolników, naukowców i brokerów innowacji, powstał projekt „Polski imbir” w ramach działania „Współpraca”.
– Połączyłam swoje siły w działaniu ze wspaniałymi rolniczkami oraz innowatorkami – Marią Zdebską oraz Lidią Moroń-Morawską, a także z Mateuszem Morawskim. Tak powstała spółka AgriSmart – która zajmuje się innowacjami w branży rolno-spożywczej. Uczestniczący w projekcie naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przekonali nas, że poprzez projekt „Polski imbir” możemy przyczynić się do wydarzenia przełomowego w Polsce. Stwierdziłyśmy, że pomysł aklimatyzacji tej rośliny w naszym kraju może okazać się realny – opowiada Barbara Majoch, prezeska Spółki AgriSmart i koordynatorka projektu „Polski imbir”.
Jak precyzuje innowatorka, celem operacji „Polski imbir” jest opracowanie technologii uprawy imbiru poprzez przeniesienie jej do warunków geograficznych i środowiskowych panujących w Polsce wraz z optymalizacją procesu podkiełkowania kłączy w kontrolowanych warunkach (podczas kiełkowania ma zostać opracowany przyspieszony cykl uwzględniający kiełkowanie). Celem projektu jest również opracowanie innowacyjnego procesu pozyskania klarownego soku z imbiru.
– Klarowny sok z imbiru będzie stanowił kluczowy składnik napojów funkcjonalnych o właściwościach prozdrowotnych (obecnie na rynku nie są dostępne żadne produkty, w których sok tłoczony z imbiru jest klarowny). W projekcie zostanie zoptymalizowany i dopracowany wstępny proces tj. tłoczenie soku z imbiru – wyjaśnia Barbara Majoch.
Warto dodać, że Barbara Majoch, by wdrażać innowacje, podejmuje współpracę na różnych płaszczyznach w Polsce, ale także poza jej granicami. Wraz z Marią Zdebską i prof. Joanną Kobus-Cisowską z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. Piotrem Szulcem oraz Przemysławem Lecykiem – brokerem innowacji, odwiedzili m.in. jedną z uczelni wyższych w Chennaj, gdzie ustalili warunki współpracy międzynarodowej. Spotkali się również z przedstawicielkami indyjskiego przemysłu rolno-spożywczego w Centralnym Instytucie Badań Technologicznych w Dziedzinie Żywności oraz mieli możliwość wymiany informacji z plantatorami imbiru.
Wspólne tworzenie oferty turystycznej
Marta Zawierucha w dolnośląskiej wsi w Krainie Wygasłych Wulkanów stworzyła wraz z mężem nie tylko przyrodniczą zagrodę, ale także ziołowe laboratorium, które przyciąga turystów. Z pasją tworzy m.in. receptury kosmetyków czy herbat, a przy tym uczy tego innych podczas warsztatów zielarskich i nie tylko. Działalność ich zagrody „Zielony wulkan” cały czas rozwija się dzięki temu, że działają w ramach kaczawskiej Sieci Współpracy, której oferta edukacyjna zdobyła nawet wyróżnienie Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej. Na podium – jako najlepszy produkt turystyczny Dolnego Śląska, stanęła z dużymi podmiotami, jak zoo we Wrocławiu czy kopalnia w Wałbrzychu.Kilkadziesiąt różnych podmiotów potrafi razem współpracować i stworzyć bardzo ciekawą ofertę, wzajemnie się promować i wspierać.
– Jesteśmy doskonałym przykładem na to, jak można rozwijać tereny wiejskie – wspólnie! Zrozumieliśmy, że by przyciągnąć turystów, musimy razem stworzyć sieć atrakcji, a nie stanowić dla siebie konkurencji. Stworzyliśmy społeczność, która aktywnie działa i tworzy wyjątkową ofertę turystyczną i edukacyjną. Pomagamy także w przybliżaniu i zachowaniu dawnej kultury, rzemiosła i sztuki. Tworzymy wspólny kalendarz z rozmaitymi wydarzeniami u członków sieci. I to jest NASZA droga do sukcesu! – podsumowuje Marta Zawierucha.
Współpraca w ramach Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych
Małgorzata Pucer, razem ze swoim mężem Dariuszem, z sukcesami wprowadzają innowacje w pszczeli świat. Nie tylko jako pierwsi ruszyli z produkcją miodów ekologicznych na Warmii i Mazurach, założyli również przy pasiece w gminie Barciany, uznaną za najlepszą w tym regionie zagrodę edukacyjną należącą Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. Niemal codziennie odwiedzają ją dzieci z przedszkoli i szkół, które uczestniczą w warsztatach o charakterze proekologicznym.
– Stworzyliśmy kilka autorskich programów edukacyjnych dostosowanych do wieku dzieci i dorosłych mieszczących się w kilku zakresach budżetowych, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekologicznych. Dla zwiększenia atrakcyjności, programy edukacyjne połączone są z ofertą artystyczną (na przykład wytwarzanie świec z wosku pszczelego). Nasze pomieszczenia są tak skonstruowane, że sprawiają wrażenie, że jesteśmy w pasiece pszczelej. Każdy może u nas przenieść się w przestrzeń iluzji optycznych za pośrednictwem technologii 3D, zwiedzić krainę emocji oraz odkryć przyrodniczych. Można u nas obejrzeć pszczoły w szklanym ulu i dowiedzieć się jaką rolę pełnią poszczególne osobniki w rodzinie pszczelej. W naszej Pasiece Edukacyjnej, prowadzone są zajęcia w zakresie produkcji pszczelarskiej, bartnictwa, przetwórstwa miodu, świadomości ekologicznej i konsumenckiej, dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów – opowiada Małgorzata Pucer.
Jak podkreślają eksperci Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych służy upowszechnieniu idei edukacji w gospodarstwie rolnym oraz promocji działalności gospodarstw edukacyjnych. Celem działania sieci jest podniesienie prestiżu zawodu rolnika i upowszechnienie wiedzy na temat pochodzenia żywności, różnicowanie pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi. Udział w sieci jest dobrowolny i bezpłatny. Przystąpienie do sieci odbywa się na podstawie kwestionariusza zgłoszenia i rekomendacji uprawnionego doradcy ODR. Uczestnicy sieci otrzymują promocję ofert w ogólnopolskim systemie internetowym, wsparcie doradcze i szkoleniowe, a także możliwość wzajemnej wymiany doświadczeń. Otrzymują również prawo do identyfikowania obiektu logo zagrody edukacyjnej.
Dzielenie się doświadczeniami w ramach Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych
Paweł Barczak – rolnik z województwa kujawsko-pomorskiego, wprowadził w swoim gospodarstwie (298 ha) w Wybranowie innowacyjne rozwiązanie w zakresie melioracji. Stworzył przy swoich polach system odwadniająco-nawadniający, który w okresach posusznych jest w stanie zabezpieczyć potrzeby wodne roślin. Swoim pomysłem dzieli się z innymi dzięki temu, że funkcjonuje u niego gospodarstwo demonstracyjne należące do Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych.
– Do melioracji szczegółowej – na najniżej położonej działce, podłączyłem meliorację pierwotną. Wszystko skierowałem do jednego ujścia, które steruje przepływem tej wody. Znajduje się ono bezpośrednio przy rowie melioracyjnym. Studzienka melioracyjna ma przepustnicę sterującą i z drugiej strony ma rurę wpływową (jest przy niej regulowany poziom wypływu, dzięki czemu mogę regulować poziom wody na polu). Nie tracę wody. Jeżeli jest jej mało w gruncie na polu, to mogę wtedy przepompować wodę z rowu melioracyjnego do studzienki melioracyjnej i skierować ją w przeciwnym kierunku – wtedy stosuję podlewanie podsiąkowe – wyjaśnia Paweł Barczak. W przypadku Pawła Barczaka, dzielenie się doświadczeniami dotyczącymi sterowania wodą na polu jest korzystne dla gospodarzy, ale także dla środowiska i pod kątem bezpieczeństwa żywnościowego
Maria Sikorska
W czerwcu ukazuje się w ramach projektu INFOCAP kolejne specjalne wydanie Hasła Ogrodniczego. Przedstawiamy dzisiaj jeden z artykułów nawiązujących do tematu wiodącego czasopisma: Współpraca rodzi owoce. Autorka, Maria Sikorska, od wielu lat pracuje na rzecz współpracy, szczególnie kobiet działających na rzecz rolnictwa i obszarów wiejskich. Jest inicjatorką i Prezeską Stowarzyszenia Liderki Innowacji. Promuje dokonania kobiet w prowadzonym przez siebie programie Z klimatem i z pasją, w TV Polsat.