Mimo, że do końca obecnej perspektywy budżetowej pozostały jeszcze trzy lata, na poziomie unijnym ruszają prace nad kolejną reformą Wspólnej Polityki Rolnej. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest opublikowany we wrześniu 2024 roku raport z Dialogu Strategicznego nad przyszłością unijnego rolnictwa. O znaczeniu tego dokumentu i jego najważniejszych tezach rozmawiamy w 4 odcinku podcastu „Rozmowy o WPR” z profesorem Wawrzyńcem Czubakiem z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Z inicjatywy przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, w styczniu 2024 roku ruszyły prace w ramach tzw. dialogu strategicznego nad przyszłością unijnego rolnictwa. Celem dialogu było nakreślenie wizji unijnego rolnictwa na kolejne lata – ale nie tylko z punktu widzenia samych rolników, ale także z perspektywy oczekiwań wielu stron zaangażowanych w dialog – począwszy od ekologów z Greenpeace aż po reprezentantów producentów nawozów.
Quo vadis Europo?
W sumie w pracach wzięli udział przedstawiciele 29 przeróżnych podmiotów reprezentujących cały łańcuch rolno-spożywczy, w tym rolnicy, spółdzielnie, przedsiębiorstwa rolno-spożywcze i społeczności wiejskie, organizacje pozarządowe, instytucje finansowe i środowiska akademickie. Prace w ramach dialogu miały dać odpowiedzi na 4 podstawowe pytania:
• W jaki sposób możemy zapewnić naszym rolnikom i społecznościom wiejskim, w których żyją, lepszą perspektywę, w tym odpowiedni standard życia?
• W jaki sposób możemy wspierać rolnictwo w granicach naszej planety i jej ekosystemu?
• W jaki sposób możemy lepiej wykorzystać ogromne możliwości, jakie dają wiedza i innowacje technologiczne?
• W jaki sposób możemy promować świetlaną i kwitnącą przyszłość europejskiego systemu żywnościowego w konkurencyjnym świecie?
Dialog wyznaczy kierunek?
Choć to na razie dość ogólny dokument, zdaniem naszego gościa, wcale nie należy umniejszać jego roli w kształtowaniu nowej WPR – wręcz przeciwnie – profesor Czubak uważa, że zawarte w dokumencie tezy będą podstawą dalszych prac nad reformą i dlatego powinniśmy się z nim dokładnie zapoznać. A prace te zapewne nabiorą tempa już w najbliższych miesiącach po ogłoszeniu przez komisarza ds. rolnictwa, Christophe’a Hansena, swojej wizji unijnego rolnictwa w kolejnych latach. Jednak droga do reformy jest jeszcze długa – ostateczny jej kształt zależeć będzie od rezultatów trilogu pomiędzy trzema unijnymi instytucjami: Komisją, Radą i Parlamentem oraz oczywiście od możliwości budżetowych w ramach nowych Wieloletnich Ram Finansowych.
