Umiejętności wymagane od osób pracujących w rolnictwie obejmują szeroki zakres dyscyplin i wiedzy. Aby wzmocnić swoją pozycję w produkcji żywności, rolnicy muszą stale się uczyć.
W unijnym sektorze rolno-spożywczym pracuje około 17 milionów osób. Według Głównego Urzędu Statystycznego w III kwartale 2023 roku zatrudnienie w sektorze rolniczym wynosiło w Polsce 1,4 mln. Nowoczesna produkcja rolna wymaga połączenia technologii, umiejętności w zakresie przedsiębiorczości i rozwiązywania problemów.
Takie umiejętności są ważne dla zrównoważonego rozwoju unijnych systemów rolno-spożywczych, jak podkreślił raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) dotyczący „Polityki na rzecz przyszłości rolnictwa i żywności w Unii Europejskiej”. Raport wskazuje na potencjał Wspólnej Polityki Rolnej we wsparciu finansowania usług doradczych dla rolników oraz programów podnoszenia kwalifikacji — w tym cyfrowych, zarządzania środowiskiem i umiejętności w zakresie przedsiębiorczości.
Rolnicy i inne osoby zatrudnione w rolnictwie muszą na bieżąco aktualizować swoją wiedzę w obliczu zmieniających się technologii i praktyk w produkcji rolno-spożywczej. Tzw. inteligentne rolnictwo, czyli Rolnictwo 4.0, zapowiada dalsze szybkie zmiany technologiczne. Oznacza to, że zapotrzebowanie na różne umiejętności rolnicze może zmieniać się nawet w ciągu jednego roku, a podmioty działające w rolnictwie muszą szybko się dostosowywać i być elastyczne.
Działalność rolnicza nie musi ograniczać się wyłącznie do produkcji rolniczej. Może być bardzo zróżnicowana. Dochód z gospodarstwa może być generowany z produkcji drewna, energii odnawialnej lub turystyki. Te działalności wymagają własnych, specyficznych umiejętności technicznych i organizacyjnych. Także każde wprowadzenie nowych przepisów wymaga zrozumienia ich i wdrożenia.
Sukces współczesnych gospodarstw rolnych zależy również od innych umiejętności i planowania strategicznego – np. planowanie długoterminowego wykorzystania gruntów, pracy i kapitału. Może zaistnieć potrzeba rekrutacji i przeszkolenia personelu; należy zaplanować marketing i sprzedaż; a potencjalne ryzyko należy zidentyfikować i zarządzać nim.
Istnieje wiele przeszkód, które ograniczają możliwość stałego podnoszenia wiedzy wśród rolników. Brak czasu wolnego wynikający z rosnącej ilości zadań do wykonania, ograniczenia wynikające z borykania się problemami finansowymi i niską rentownością gospodarstw… A także brak wiedzy nt. źródeł wsparcia w zakresie dalszego rozwoju. Oddalenie geograficzne lub słaba łączność cyfrowa również mogą ograniczyć dostęp do wiedzy.
Plany strategiczne WPR obejmują szereg możliwości doskonalenia umiejętności, ale informacje o nich muszą być szeroko rozpowszechniane. Szczególnie wśród grup „trudno dostępnych”, które mogą być systematycznie zaniedbywane, jak na przykład mniejsze i/lub bardziej odległe gospodarstwa o mniejszych możliwościach angażowania się w szkolenia, a także nowe podmioty, młodzi ludzie, kobiety oraz rolnicy o mniejszych możliwościach intelektualnych.
W Krajowym Planie Strategicznym WPR dla Polski uwzględniono możliwość korzystania przez rolników z profesjonalnego doradztwa rolniczego, które zaprogramowane zostało w ramach wymiany wiedzy i upowszechniania informacji. W ramach interwencji zapewnia się organizację szkoleń podstawowych oraz profilowanych dla rolników.
O formach takiego wsparcia informuje na swojej stronie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/wymiana-wiedzy-i-upowszechnianie-informacji
WW
