Przed kolejnym sezonem ochrony roślin przed chwastami, szkodnikami i chorobami należy wiedzieć jakich zasad przestrzegać, aby działania te były skuteczne. Ponadto trzeba pamiętać o ochronie środowiska naturalnego.
Prawidłowa diagnoza
Planując zabiegi ochrony roślin należy właściwie określić zagrożenie. W zwalczaniu chwastów ważna jest znajomość gatunków występujących na danym polu. W etykietach herbicydów są wymienione chwasty, które dany preparat zwalcza oraz te które nie są niszczone. W ochronie przed chorobami i szkodnikami bardzo ważne jest ustalenie przyczyny objawów. Należy pamiętać, że niewłaściwe preparaty nie będą skuteczne co oznacza nie tylko stratę pieniędzy, ale też niepotrzebne obciążenie środowiska. Podstawową sprawą jest dobór preparatów zarejestrowanych w danej uprawie. Przed rozpoczęciem zabiegów warto przemyśleć jak będzie wyglądała ochrona w całym sezonie wegetacyjnym. Niektóre środki można stosować tylko jeden raz w sezonie, o określonej porze roku. Najczęściej na początku sezonu wegetacji zaleca się stosowanie preparatów o działaniu zapobiegawczym, a później interwencyjnym. Są jednak przypadki kiedy warto zacząć zabiegi od środków interwencyjnych np. w zwalczaniu zarazy ziemniaka. Oczywiście trzeba uwzględnić przemienność stosowania produktów. Substancje czynne powinny pochodzić z różnych grup chemicznych, mieć różny mechanizm działania. Pozwala to przeciwdziałać powstawaniu na nie odporności u patogenów.
Zwykle na początku sezonu, rolników odwiedzają osoby zaopatrujące ich co roku w środki ochrony roślin i ustalają co kupić. Taka pomoc jest korzystna, ale zawsze należy pytać o inne , alternatywne produkty. Na rynku pojawia się wiele nowoczesnych preparatów, często biologicznych, które warto przetestować. Już od kilkunastu lat trwa wycofywanie z użycia konwencjonalnych środków chemicznych i ten trend będzie się nasilał, dlatego tak ważne jest szukanie nowych rozwiązań w ochronie roślin.
Warunki zabiegów
Sam wybór właściwego preparatu nie zapewni jego skuteczności. Konieczne jest przeprowadzenie oprysku we właściwych warunkach. Na przykład stosując herbicydy doglebowe ważne jest żeby powierzchnia pola była wyrównana, a nasiona rośliny uprawnej znajdowały się na odpowiedniej głębokości. Preparaty doglebowe dla skutecznego działania chwastobójczego wymagają też odpowiedniej wilgotności, w warunkach suchych ich efektywność jest ograniczona. Zwalczając później chwasty z zastosowaniem herbicydów nalistnych trzeba pamiętać że nie mogą być one zbyt wyrośnięte. Chwasty wykazują największą wrażliwość w fazie juwenalnej, czyli gdy są młode. Zdaniem specjalistów najlepiej opryskiwać w godzinach późno popołudniowych lub nocnych, co jest szczególnie istotne przy stosowaniu insektycydów w kontekście ochrony zapylaczy. Planując opryskiwanie upraw trzeba pamiętać o ochronie owadów pożytecznych. Zgodnie z obwiązującymi przepisami zabiegów nie można przeprowadzać w odległości mniejszej niż 20 m od pasiek. Na skuteczność zabiegów ochrony przed chwastami, chorobami i szkodnikami duży wpływ ma temperatura otoczenia w trakcie i krótko po zabiegu. W etykiecie preparatów zwykle jest podany zakres temperatur w których należy opryskiwać plantacje.
Przygotowanie oprysku
Na skuteczność zabiegów duży wpływ ma właściwe przygotowanie cieczy roboczej. W czasie tej czynności, należy bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP. Istotna jest między innymi ilość oraz jakość wody użytej do zabiegu. Dla lepszego działania popartów do środków ochrony roślin można dodać kondycjonery wody, adiuwanty. Dzięki nim możliwe jest ogranicza się zużycie wody, czy zmniejszenie dawki stosowanego preparatu. Kolejnym ważnym elementem jest właściwy dobór rozpylaczy. Warto pamiętać o prawidłowym ustawieniu belki opryskowej. Duże znaczenie ma również prędkość jazdy ciągnika. Nie powinno się przekraczać 7 km/godz. Prędkościami, sięgającymi do 12 km/godz. można wykonywać zabiegi opryskiwaczem z pomocniczym strumieniem powietrza (PSP) i rozpylaczami grubokroplistymi. Gdy prędkość wiatru wynosi ponad 12 m/s, lepiej opryskiwać przy niższej prędkości (4–5 km/godz.). Zgodnie z obowiązującymi przepisami środki ochrony roślin na terenie otwartym można stosować, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s. Zabiegi wykonywane herbicydami (podobnie jak innymi środkami ochrony roślin), powinny być dokładnie zapisywane w specjalnym notatniku ewidencji zabiegów i przechowywane przez co najmniej 3 lata w celu umożliwienia kontroli przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
Aleksandra Andrzejewska
